افسردگی فصلی یکی از انواع افسردگی است که معمولا در پاییز و زمستان شاهد آن هستیم. شاید شما هم حس کرده باشید که با شروع فصل سرما، وضعیت خلقی تان فرق خواهد کرد. قطعا تغییرات آب و هوایی روی روان ما نیز تاثیر می‌گذارد. ممکن است با شروع برخی از ماه های سال احساس خوبی نداشته باشید، اگر این حس در شما ادامه دار باشد موجب شکل گیری افسردگی فصلی خواهد شد. در ادامه علل، نشانه ها و درمان افسردگی فصلی خواهیم پرداخت.

منبع: افسردگی فصلی | علت و علائم افسردگی فصلی

افسردگی فصلی

افسردگی فصلی یکی از انواع افسردگی اساسی یا ماژور است که به اختصار به آن SAD می‌گویند. این نوع افسردگی در زنان و نوجوانان شایع‌تر است. برخلاف تصور عموم افسردگی فصلی علاوه پاییز و زمستان در بهار و تابستان نیز شایع است. با شروع فصل سرما و با کوتاه شدن طول روز افسردگی فصلی خود را به شکل های مختلفی نشان می دهد.

علائم افسردگی فصلی

افسردگی فصلی در ابتدا خود را به شکل کاهش انرژی روزانه نشان می دهد و بعد از مدتی شاهد تشدید علائم دیگر نیز هستیم. بسیاری از علائم با نشانه های افسردگی های دیگر نیز مشترک هستند. متخصصین با توجه به سابقه بیمار و وضعیت او این نوع افسردگی را تشخیص می‌دهند. تشخیص افتراقی کار چندان آسانی نیست و تنها توسط متخصصین مجرب صورت می‌گیرد. درمان ها نیز با توجه به وضعیت بیمار ارائه می‌شود پس اگر علائمی مشابه نشانه های زیر را دیدید، هر چه زودتر به متخصص روانشناسی یا روانپزشکی مراجعه نمایید.

علائم افسردگی فصلی در زمستان و پاییز

پرخوری و افزایش وزن مخصوصا نسبت به غذاهای سرشار از کربوهیدرات از جمله علائم افسردگی فصلی در زمستان و پاییز است. به دلیل کوتاه شدن طول روز، افراد معمولا مایل‌اند در رختخواب بمانند یا بیشتر از قبل می خوابند. رخوت و تنبلی از دیگر نشانه های افسردگی در فصول سرد است.

فکر کردن مکرر به مرگ و خودکشی و به تعویق انداختن مسئولیت های روزانه نیز در SAD مشاهده می شود.

علائم در بهار و تابستان

معمولا علائم افسردگی فصلی در تابستان نقطه مقابل نشانه های آن در زمستان است. به عنوان مثال بی خوابی، اشتهای کم و کاهش وزن و اضطراب یا بی قراری در تابستان مشاهده می شود. اختلال در تمرکز، احساس ناامیدی و گناه نیز ممکن است بروز کند.

طبق تحقیقات کسانی که به بیماری دو قطبی مبتلا هستند در تابستان معمولا علائم شیدایی و مانیای خود را بروز می دهند.

علل شکل گیری افسردگی فصلی

به طور کلی علت مشخصی برای شکل گیری این اختلال وجود ندارد، اما دلایل بروز آن در هر کس، متفاوت است.

مکان جغرافیایی

محل زندگی افراد در ابتلا به این اختلال بسیار موثر است. کسانی که در مناطقی نزدیک به قطب شمال یا قط جنوب کره زمین زندگی می‌کنند به دلیل نا برابری طول روز و شب و اختلاف میزان نور در فصول مختلف سال بیشتر در معرض ابتلا به افسردگی فصلی هستند.

 تاثیر هورمون ها

تغییر در میزان هورمون ها در فصول مختلف یکی دیگر ازعوامل پدیدایی این اختلال است. تابش نور در ترشح برخی هورمون ها مثل ملاتونین و تنظیم ساعت خواب موثر است و تغییر هر کدام از این متغیرها احتمال افسردگی  فصلی را بالاتر می برد.

عوامل دیگر

در خانه ماندن به دلیل شرایط جوی در دراز مدت فرد را منزوی و افسرده می کند و این خود یکی دیگر از دلایل افسردگی فصلی است. سابقه ابتلا به انواع دیگر افسردگی نیز شانس  ابتلا را در فرد بالاتر می‌برد. کمبود برخی از ویتامین ها مثل D نیز باعث احساس افسردگی در افراد می‌شود.

تشخیص افسردگی فصلی

تشخیص و افتراق انواع افسردگی از یکدیگر کار دشواری است؛ اما دارای اهمیت است. چرا که هرنوع آن درمان متفاوتی دارد. پس برای تشخیص به موقع و دقیق افسردگی از یک روانشناس یا روانپزشک کمک بگیرید.

در ابتدا بهتر است فرد از لحاظ جسمانی ارزیابی شود تا در صورت وجود مشکل ابتدا آنها برطرف شوند. مشکلاتی مثل تیروئید، خود باعث بروز افسردگی می شوند. انجام تست ها و آزمایش های مرتبط با سطح هورمون ها و ویتامین ها نیز به تشخیص این اختلال کمک می کند.

اختلالات روانی همزمان با افسردگی یکی دیگر از عواملی است که باید به آن اهتمام ورزید. اگر علائم افسردگی فصلی بیش از دو سال در فصول مربوطه پدیدار شد و زندگی شخصی و حرفه ای شما را تحت تاثیر قرار داد؛ تشخیص اختلال افسردگی فصلی، قطعی است.

درمان اختلال افسردگی فصلی

بعد از دریافت تشخیص بهتر است درمان را با کمک یک متخصص و اطرافیان شروع کنید. شما احتمالا نمی توانید فصل را عوض کنید یا شرایط را به طور زیادی تغییر دهید اما با مصرف داروها و انجان تمریناتی، دوباره از فصول مختلف لذت ببرید.

دارودرمانی

روانپزشک احتمالا برای شما داروهای ضد افسردگی تجویز خواهد کرد. مکمل های غذایی و ویتامین ها داروی دیگری است که شما باید در این دوران مصرف کنید.

نور درمانی

تا میتوانید خود را در معرض نورطبیعی خورشید قرار دهید و در فصول سرد که این کار امکان پذیر نیست ساعاتی پس از بیداری خود را به در مقابل یک نور غیر طبیعی قرار بگیرید.

تغذیه مناسب

با رژیم غذایی مناسب و متعادل در ساعات منظم می توانید از افسردگی فصلی به راحتی عبور کنید. مصرف غذاهای سرشار از آهن و کربوهیدرات به عملکرد بهتر مغز شما کمک خواهد کرد.

روان درمانی

افسردگی فصلی نیز مثل تمام انواع دیگر افسردگی نیاز به روان درمانی دارد که فقط مختص به این فصول نمی شود. بلکه توصیه می شود مشاوره را مدتی بعد از گذر افسردگی نیز ادامه دهید تا از بروز عوارض آن جلوگیری کنید. در روان درمانی افکار منفی شما شناسایی می شود و راهکارهایی برای مدیریت استرس به شما آموخته می شود. ورزش و مراقبه نیز از روش های موثر دیگر در درمان افسردگی فصلی هستند.

سخن پایانی

افسردگی فصلی چیزی بیش تر از احساس خستگی یا کلافگی در برخی از ایام سال است. اطرافیان با قضاوت اشتباه فرایند درمان را سخت تر می کنند و حتی ممکن است علائم فرد افسرده را تشدید کنند. افسردگی فصلی بی اهمیت یا وسیله ای برای جلب توجه نیست. پس بهتر است به جای سرزنش یا نادیده گرفتن علائم به دنبال درمان و کنترل آن باشید.

برای دریافت مشاوره در زمینه  افسردگی فصلی می توانید با برترین متخصصان در مرکز مشاوره روانشناسی آواژه از طریق شماره  02191002360 تماس بگیرید.

سوالات متدوال